احتمالاً بسیاری از شما نام رتینول را روی برخی از مواد مراقبتی پوست یا بهداشتی دیدهاید. رتینول از مشتقات ویتامین A است و میتواند با فعالیتهایی که انجام میدهد لکههای تیره و آسیبهای پوستی ناشی از اثرات مضر نور خورشید را از بین ببرد. رتینول گاهی اوقات در برخی از سرمهای مراقبتی یا بسیاری از کرمها نیز وجود دارد. برخی از پزشکان پوست، مصرف مواد بهداشتی حاوی رتینول را برای تقویت و شادابی پوست توصیه میکنند. بسیاری از افراد رتینول را با رتینوئید اشتباه میگیرند. درحالیکه این دو عنصر کاملاً با یکدیگر فرق میکنند. رتینوئید کلیتر است و رتینول را میتوانید جزو زیرمجموعه رتینوئید بهحساب بیاورید. استفاده موضعی از رتینوئید فعالیت سلولهای پوستی را افزایش داده و از پیری زودرس جلوگیری میکند. در این مقاله قصد داریم به جزئیات بیشتری در ارتباط با رتینول بپردازیم. چند دقیقه از وقت خود را به ما اختصاص دهید تا اطلاعات مفیدی دستگیرتان شود.
معنی واژه رتینول
رتینول نوعی ویتامین A است که فواید بسیاری برای سلامتی پوست دارد. رتینول به گروهی از مشتقات ویتامین A تعلق دارد که به آنها رتینوئید میگویند. رتینولهای ضعیف را میتوانید بدون نسخه پزشک نیز خریداری کنید.
فایدههای رتینول
بهطورکلی میتوان گفت که رتینولها کاربردهای متعددی دارند. میتوانید از آنها برای ازبینبردن آکنهها کمک بگیرید یا عده بسیاری نیز رتینول را برای ازبینبردن رنگدانههای غیر متعادل پوست (لکهای پوستی) به کار میبرند. رتینول علائم پیری و چینوچروکها را کاهش میدهد. همچنین برای خنثیکردن آثار مضر نور خورشید نیز مورداستفاده قرار میگیرد. همانطور که میدانید رادیکالهای آزاد ناشی از نور خورشید آسیبهای بسیاری را بر پوست صورت وارد میکند. رتینول میتواند مبارزه موفقیتآمیزی را با این رادیکالها داشته باشد.
طبق گفتههای یکی از مشهورترین متخصصان پوست، افزایش سن و بروز پیری سبب میشود سلولها دیگر مانند اول شاداب نباشند و توانایی خود را برای بازسازی و ترمیم از دست دهند. در این شرایط، کلاژنسازی نیز کاهش پیدا میکند و در مجموع چروکهای پوستی خود را نشان میدهند. استفاده موضعی از رتینول انرژی سلولها را تأمین کرده و آنها را به حالت اول باز میگرداند. یعنی کلاژنسازی در پوست تقویت میشود. در واقع رساندن رتینول به سلولهای پوستی، مانند نوشیدن یک قوطی نوشابه انرژیزا است. البته با این تفاوت که تأمین انرژی سلولهای پوستی میتواند آثار پیری را بهسرعت کاهش دهد.
کلاژن مادهای است که وجود آن سبب افزایش خاصیت کشسانی پوست و تأمین رطوبت موردنیاز برای سلولهای پوستی میشود. رتینول میتواند علاوه بر ازبینبردن آکنهها از ایجاد مجدد آنها نیز پیشگیری کند. مصرف موضعی رتینول برای افراد دارای پوست معمولی تا خشک مناسب است. رتینول با درصدهای متفاوتی داخل بازار موجود است. نوع ضعیف آن را میتوانید بهراحتی خریداری کنید. اما نوع قوی آن باید تحتنظر پزشک استفاده شود. افرادی که رتینول را استفاده میکنند، بعد از مدتی رنگ پوست آنها روشن، شاداب و شفاف میشود.
رتینول در درمان جوشهای سرسفید، سرسیاه و رفع گرفتگی منافذ نیز تأثیرگذار است. شاید نمیدانید که در صورتباز ماندن منافذ، چربی و آلودگی آنها را پرکرده و سبب ایجاد آکنه یا جوشهای سرسیاه میشود. رفع گرفتگی منافذ میتواند از ایجاد جوش جلوگیری کند که رتینول این کار را بهسادگی هرچهتمامتر و با سرعت انجام میدهد.
عوارض رتینول
کرمهایی که تأثیر زیاد و سریعی برای رفع عیوب پوستی دارند، معمولاً گاهی اوقات عوارضی را نیز به دنبال خواهند داشت. اغلب افرادی که رتینول را استفاده میکنند، در ابتدای مصرف موضعی، قرمزی، اگزما و خشکی پوست را گزارش میدهند. در صورت مشاهده این عوامل میتوانید اطلاعات آنها را به پزشک موردنظر انتقال دهید و راهنماییهای مفید را از او بگیرید.
در دوران بارداری و شیردهی از رتینول استفاده نکنید. مورد مهم دیگری که باید به آن دقت کنید حساس شدن پوست بعد از استفاده رتینول است. اغلب افرادی که از رتینول استفاده میکنند، پوست آنها در برابر نور خورشید آسیبپذیرتر میشود و باید حتماً در کنار رتینول از ضدآفتابهای با spf مناسب نیز استفاده کنند.
قبل استفاده از رتینول باید مقداری از آن را به قسمتی از دستهای خود بزنید تا میزان حساسیت و آلرژی پوست خود را به این ماده بسنجید. در صورت داشتن حساسیت به این عنصر، توصیه میکنیم اصلاً از آن استفاده نکنید. میتوانید جایگزینهای ضعیفتری مانند لایهبردارهای گیاهی را به کار ببرید.
افرادی که پوست حساسی دارند، باید رتینول را به مقدار کم استفاده کنند. البته این قضیه فقط زمان شروع مصرف رتینول را در بر میگیرد. یعنی افراد دارای پوست حساس میتوانند در ابتدا هفتهای یک مرتبه رتینول را استفاده کنند. بهتر است در صورت ابتلا به بیماریهای مانند اگزما از رتینول استفاده نکنید؛ چرا که میتواند التهاب، قرمزی و تورم پوست مبتلا به اگزما را افزایش دهد.
افرادی که پوست تیره دارند، باید رتینول را بااحتیاط استفاده کنند. رتینول در افراد دارای پوست تیره ممکن است سبب ایجاد لکههای روی پوست شود. البته این لکها موقتی هستند و بعد از مدتی استفاده از رتینول از بین میروند. اما بااینحال این افراد باید کاملاً تحتنظر پزشک رتینول را به کار ببرند.
مصرف رتینول باید از کی آغاز شود
زمان مشخصی برای استفاده از رتینول وجود ندارد اما میتوانید در انتهای دوران نوجوانی یا آغاز دهه ۲۰ زندگیتان استفاده از رتینول را شروع کنید. استفاده از این عنصر میتواند پوست را تقویت کرده و آشکار شدن علائم پیری و چینوچروکها را به تعویق بیندازد. استفاده از این ماده در انتهای دوران نوجوانی مانع از ایجاد لکههای تیره در دهه سوم زندگی میشود. میتوانید با استفاده از این محصول قوام پوست خود را افزایش دهید.
علاوه بر نوجوانان و جوانان، افرادی که در دهه سوم زندگی خود قرارگرفتند میتوانند از رتینول برای برطرفشدن آثار پیری، چینوچروک و لکههای پوستی استفاده کنند. در سنین بالای ۳۰ سالگی استفاده از رتینول بسیار پررونق است. افراد، در این سن ترجیح میدهند بهسرعت چینوچروکهای آشکار شده را از بین ببرند. آنها توان دیدن این چینوچروکها را در آینه ندارند و نمیخواهند خود را در آستانه سیسالگی، پیر و چروکیده ببینند.
همانطور که در قبل نیز اشاره کردیم، آغاز مصرف رتینول باید بهآهستگی انجام پذیرد. ابتدا میتوانید هفتهای یکمرتبه محصولی که دارای رتینول است را به مقدار بسیار کم استفاده کنید. بعد از یک ماه این مقدار را افزایش دهید و به هفتهای دومرتبه برسانید. آنقدر این مقدار مصرف را آهستهآهسته افزایش دهید تا بتوانید هر شب از رتینول برای درمان آسیبهای پوستی خود استفاده کنید.
روش مصرف رتینول
برای مصرف رتینول، اول میتوانید سرم آن را برای ۳ دقیقه روی صورت و گردن خود ماساژ دهید. بعد استفاده از آن، میتوانید مقداری کرم مرطوبکننده بزنید. بعد از آنکه دو شب، رتینول را استفاده کردید، شب سوم باید لایه بردار را به کار ببرید. حدود دو شبانهروز طول میکشد تا رتینول، سلولهای زیرین را جایگزین سلولهای سطحی کند. بعد از گذشت دو روز، شما باید با استفاده از لایه بردار، سلولهای مرده را از سطح پوست خارج کنید تا شب سوم شاهد بهبود پوست خود باشید. هنگام استفاده از رتینول بهصورت روزانه از ضدآفتابهای مناسب یا سرمهای حاوی ویتامین C و ضدآفتاب استفاده کنید. بهتر است رتینول را تحتنظر پزشک متخصص مصرف نمایید تا بتوانید بهترین نتیجه را از این ماده قدرتمند بگیرید. حدود شش هفته طول میکشد تا آثار مصرف رتینول خود را نشان دهند. میتوانید امیدوار باشید که بعد از شش هفته، پوستی سفید شده و بدون چینوچروک و آکنه خواهید داشت.
سخن آخر
امیدواریم که تا اینجای مقاله، اطلاعات مفیدی در ارتباط با رتینول کسب کرده باشید. این ماده قدرتمند میتواند چربی پوست را تا حد زیادی تعدیل کرده و از ایجاد جوشهای متفاوت جلوگیری کند. البته این را نگفتیم که بهصورت خودسرانه اقدام به استفاده از رتینول کنید، بلکه این را گفتیم تا کلکسیون کاملی از فواید این ماده را داشته باشید.